سلفی گری افراطی در قفقاز شمالی؛ با تاکید بر مولفه های تاریخی، فرهنگی و سیاسی

Authors

مهدی حسینی تقی آباد

دانشجوی دکتری تاریخ ایران دوره اسلامی، دانشگاه تهران، تهران ایران. علی کالیراد

استادیار بنیاد دایره المعارف اسلامی، تهران، ایران

abstract

سلفی گری به مثابه پدیده ای به نسبت جدید ، نقشی کنشگر و فزاینده در ابعاد مختلف اسلام در فدراسیون روسیه و به ویژه قفقاز شمالی یافته است. عینیت یافتن تکاپوهای سلفی های افراطی در اقدامات شبه نظامیان جدایی طلب چه در قالب امارت القاعده ای و چه ولایت داعشی قفقاز در عین تلاش سلفی های میانه رو برای گشودن بیش ازپیش عرصه تحرک علنی و رسمی در فضای مذهبی جمهوری های قفقاز شمالی و شواهد موجود مبنی بر تبدیل شدن سلفی گری به روبه توسعه ترین گرایش اسلامی در قفقاز شمالی، اهمیت ویژه ای از منظرهای گوناگون به این پدیده بخشیده است. پدیده ای که با توجه به پویایی های درونی منطقه، تداوم ناامنی در قفقاز شمالی و عدم کامیابی دولت روسیه در تحقق سیاست اعلامی خود مبنی بر ریشه کنی جریان های جدایی طلب و افراط گرا در این منطقه، به منزله مسأله ای جدی در ابعاد ملی در روسیه ظاهر شده است. در شرایط حاضر دیگر تردیدی درباره گره خوردگی سلفی گری افراطی در قفقاز شمالی با حامیان افراط گرایی سلفی در سطح منطقه ای و بین المللی وجود ندارد. این نوشتار با کاربست روش توصیفی ـ تحلیلی این پرسش را مورد تبیین و تحلیل قرار می دهد که «مولفه های تاریخی، فرهنگی و سیاسی برآمدن و گسترش سلفی گری در قفقاز شمالی چه مواردی هستند؟».در پاسخ به پرسش فوق مجموعه ای از مولفه های تاریخی، فرهنگی و سیاسی قفقاز شمالی شامل پیشینه و مشخصه های سیاسی و مبارزاتی اسلام در منطقه، تضعیف نهاد اسلام در دوره شوروی، فضای پساشوروی و تحول نقش های کنشگران مذهبی، رد اسلام طریقتی توسط سلفی ها، فقدان سیاست منسجم و هماهنگ در قبال سلفی گری در قفقاز شمالی، رقابت های غیرسازنده علمای مسلمان روسیه، رقابت های غیرسازنده قومی در منطقه، پیامدهای جنگ های چچن، کشتار علما و متفکران اسلام سنتی و ایران زدایی در قفقاز شمالی به منزله فرضیه این نوشتار معرفی شده و مورد بررسی قرار می گیرند

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سلفی‌گری افراطی در قفقاز شمالی؛ با تاکید بر مولفه‌های تاریخی، فرهنگی و سیاسی

سلفی‌گری به‌مثابه پدیده‌ای به‌‌نسبت جدید‌، نقشی کنشگر و فزاینده در ابعاد مختلف اسلام در فدراسیون روسیه و به‌ویژه قفقاز شمالی یافته است. عینیت یافتن تکاپوهای سلفی‌های افراطی در اقدامات شبه‌نظامیان جدایی‌طلب چه در قالب امارت القاعده‌ای و چه ولایت داعشی قفقاز در عین تلاش سلفی‌های میانه‌رو برای گشودن بیش‌ازپیش عرصه تحرک علنی و رسمی در فضای مذهبی جمهوری‌های قفقاز شمال...

full text

چارچوب های هنجاری پایه در گفتمان سلفی و تحول در کنش گری گروههای افراطی

سلفی گری و خشونت افراطی در قالب تکفیرگرایی از مهمترین مسائل امنیتی در جهان اسلام و فراتر از آن در سطح نظام بین الملل است. به نظر می رسد فهم افراط گرایی مستلزم مطالعه ای روشمند و با نگاه به هویت یابی افراط گرایی سلفی در یک بستر تاریخی متاثر از تحولات سیاسی و اجتماعی صورت می پذیرد. بر همین اساس پرسش اصلی این مقاله این است که؛ «گفتمان سلفی واجد چه چارچوب های هنجاری ای می باشد؟ و بر این اساس تحول ک...

full text

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

قفقاز شمالی از دیدگاه جغرافیایی- تاریخی

قفقاز شمالی: یک بررسی جغرافیایی تاریخی از نظر جغرافیایی منطقه قفقاز (Caucasus) از دو بخش مجزای شمالی و جنوبی تشکیل شده است که حد فاصل میان آنها را خط الراس کوه­ های قفقاز بزرگ تعیین کرده است. از دامنه­ های شمالی کوه های قفقاز بزرگ که با جهتی شمال غربی- جنوب شرقی کشیده شده­ اند تا گودال مانیچ (Manych) نزدیک دریای آزف که چهره زمین به تدریج دشت گونه می­ شود قفقا...

full text

نظام‌های همگرایانه حاکم تمدن و فرهنگی روسی و قفقاز شمالی

قفقاز شمالی دارای موقعیت منحصر به فردی از جنبه ژئوپلتیکی و فرهنگی است و در بسیاری موارد تمدن و فرهنگ آن نقش تعیین کننده‌ای در جریانات اجتماعی منطقه ایفا می‌نماید. این منطقه از قدیم‌الایام منطقه برخورد و تماس فرهنگ‌ها و حتی در مواردی سد و مانعی بر سر ارتباط تمدن‌ها و امپراطوری‌های شمال مدیترانه آسیای غربی و اروپای شرقی بوده است. اهمیت استراتژیک و موقعیت برتر تجاری- بازرگانی آن از دیرهنگام موجب ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز

جلد ۲۱، شماره ۹۱، صفحات ۹۳-۱۳۳

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023